Eski/meyen Yönetim Kurulu üyemiz kıymetli yazar Ali Işık’a, “Girdeci Ali ve Hikâyeleri” ile “Konya’nın Fî Tarihinde Mazlumlar, Hainler ve Garipler” adlı son kitaplarını TYB Konya Şubesi D Mehmet Doğan kütüphanemize hediye ettiği için gönülden teşekkür ederiz.

Konya’nın kültürel hafızasına emek veren, tarihine, insanına ve sözlü anlatım geleneğine sahip çıkan Ali Işık, bugüne dek yayımladığı yirmi eserle önemli bir birikim ortaya koydu. Masallardan yemek kültürüne, halk ağzından arşiv belgelerine uzanan bu değerli çalışmalar, hem geçmişimizi anlamamıza hem de geleceğe sağlam bir köprü kurmamıza katkı sağlıyor.

Kendisine bu kıymetli katkılarından dolayı bir kez daha teşekkür ediyor, çalışmalarında kolaylık ve bereket diliyoruz.

Girdeci Ali Hikayeleri:

Anadolu’da 13. yüzyılda ortaya çıkmaya başlayan manzum dinî destanlar, 14 ve 15. yüzyıllarda yazıya geçirilmiş ve nüshaları Anadolu’dan Avrupa ve Asya’daki bütün Türk coğrafyalarına yayılmıştır. Muhtemelen Celaleddin Rumi’den bir asır kadar sonra yaşayan Konyalı Girdeci Ali’nin terennüm ettiği -veya kaleme aldığı- Kesik Baş Destanı bu tür destanların en önemlilerinden biridir. Mevlit nüshalarıyla birlikte istinsah edilen bu destan, belki de mevlit törenlerinde mevlitlerden sonra halk tarafından en çok okunan hatta ezberlenen Türkçe metindir.

Şimdiye kadar Kesik Baş Hikâyesi başta olmak üzere Girdeci Ali’nin bilinen hikâyeleri dil özellikleri açısından münferiden akademik yayınların konusu olmuştur. Bu kitapta; hâlen üzerine hiçbir akademik çalışma yapılmamış Delletülmuhtale Hikâyesi ve Girdeci Ali’ye ait olması muhtemel Geyik Hikâyesi ile birlikte Ejderha, Güvercin, Ebu Derda, Kenan ve Şemun, Ömer ibn Hattab, Hz. Musa ve Çoban olmak üzere Girdeci Ali’nin dokuz hikâyesine yer verilmiştir.

Konya’nın Fî Tarihinde Mazlumlar, Hainler ve Garipler:

Sekiz makaleyi havi kitabın makalelerinde şu konular ele alınmıştır:

18. yüzyılda Çelik Mehmet Paşa, Konya ve Adana valilikleri esnalarında hem Konya’da hem de Adana’da “Boz Bey” adlı iki Türkmen beyini idam ettirmiştir. Devletin cezalandırdığı bu beyler mahallî anlatımlarda fedakâr ve mert kişilerdir.

19. yüzyıl başlarında Konya valiliğine atanan Kadı Abdurrahman Paşa, Konya’daki naipliği esnasında acımasızlığı ve rüşvetçiliği sebebiyle Konya halkının nefretini kazanmıştır. Onun valiliğine büyük tepki gösteren Konya halkı kahramanlığıyla temayüz etmiş hemşehrileri Koç Bekir Ağa önderliğinde Kadı Abdurrahman Paşa’nın Konya’ya ayak basmasına bir süre engel olmuşlardır. Bilahare bu cüretinden dolayı idam edilen Ağa, mahallî anlatımlara göre yiğit bir mazlumdur.

Osmanlı Döneminin sonlarına doğru, şehrin bayındırlığından sorumlu Konya Belediyesi, inanılmaz bir gafletle Alâeddin Tepesi’ndeki toprağa gömülü kale taşlarını bir taşçıya satmış; ardından da birer tarihî belge niteliğindeki bu taşlar patlayıcıyla parçalanarak yollara döşenmiştir.

Yurdumuzda modern müzeciliğin kurucusu olarak kabul edilen Osman Hamdi Bey, görevi esnasında Konya toprağından eski bir eseri hediye adı altında yurt dışına kaçırmakla suçlanmıştır. Mesele araştırıldığında bilinenin aksine çok farklı bir Osman Hamdi Bey portresi ortaya çıkmıştır.

Ebüzziya Mehmet Tevfik Bey, 1900 yılında Konya’ya sürgün edildiğinde Konya’da, II. Abdülhamit’e bir suikast planlayan grubun içinde yer almıştır.

Cumhuriyet Döneminde mimari düzenleme gerekçesiyle Konya’da birçok mezarlık kaldırılırken bazı önemli şahsiyetlerin mezarları yok edilmiştir. Mimar Muzaffer Bey bu talihsizlerdendir. Benzer talihsizliği yaşayanlardan biri de şaire Melek Hiç Hanım’dır.

Konya’yı seçildikten sonra gören Konya’nın ilk kadın milletvekili Bahire Bediz Aydilek Morova’nın, atamayla seçilmesi de demokrasimizin bir garipliği olarak kitabımızda kendisine yer bulmuştur.

Yazarımızın eserleri:

1- Konya Mutfak Kültürü ve Konya Yemekleri (2006)

2- Mevlevi Mektupları (1 ve 2. bs. 2010)

3- Ayaşlı Şakir Hayatı ve Şiirleri (2011)

4- Konya’nın Kırk Çocuk Oyunu (2015)

5- İngiliz Sait Paşa’nın Konya Günleri (2018)

6- Geçmişten Günümüze Konya’nın Gülleri/Deliler-Meczuplar (2018)

7- Bir Katre Konya (2018)

8- Âh Minel Mevt/Konya Ahiret Kapıları (Selçukludan Günümüze Konya Mezar Taşları: 2019)

9- Gayetü’l-beyân fî Tedbiri Bedeni’l-insân/Beden Sağlığının Korunması (2019)

10- Konya’da Kültürel Hayat (2020)

11- Konya Ağzı ve Söz Dağarcığı (2020)

12- Konya Bibliyografyası (2023)

13- Arşiv Belgelerine Göre Çayırbağı Suyunun Konya’ya Getirilişi (2023)

14- Bir Varmış Bir Yokmuş/Konya Masalları (2023)

15- Bir Ömür Hacıkaymak (2023)

16- Arşiv Belgeleriyle Konya Hükümet Konağı’nın İnşası (2024)

17- Kadınhanı Kolukısa 1831-1845 (2024)

18- Meram Kızılören 1833-1845 (2024)

19- Konya’nın Fî Tarihinde Mazlumlar, Hainler ve Garipler (2025)

20- Girdeci Ali (el-Konevî/el-Mevlevî) ve Hikâyeleri (2025)